OLEJEK ETERYCZNY DRZEWA HERBACIANEGO O ZAPACHU CYTRYNY.
Choć znany od dawna dopiero ostatnio zyskał ogromne zainteresowanie zarówno perfumiarzy jak i aromaterapeutów. To olejek eteryczny z drzewa herbacianego o zapachu cytryny otrzymywany z liści i gałązek rosnącego dziko i już uprawianego na plantacjach drzewa Leptospermum petersonii. Botanicznie bliskie, znanemu od odkrycia go przez Kapitana Brytyjskiej floty Jamesa Cooka (1728-1799), drzewu herbacianemu Melaleuca Alternifolia, różni się w sposób bardzo istotny przede wszystkim zupełnie innym zapachem i w mniejszym zakresie właściwościami biologicznymi. Klasyczny olejek drzewa herbacianego, którego produkcja stanowi jedną z najpoważniejszych pozycji australijskiego eksportu olejków eterycznych i jest już przedmiotem upraw i przerobu w innych regionach świata, ze względu na unikalną aktywność biologiczną, ma jednak jedną istotną wadę – niezbyt przyjemny zapach. Stąd też pojawienie się podobnego produktu, o pięknym cytrusowym zapachu, spowodowało swoistą rewolucję na rynku, szczególnie w tym obszarze gdzie aktywność biologiczna olejku drzewa herbacianego była wykorzystywana w preparatach kosmetycznych i pokrewnych, w których dobry zapach jest niezwykle ważną cechą wyrobu. Olejek eteryczny drzewa herbacianego o zapachu cytryny zmienia te sytuację w radykalny sposób.
Drzewo herbaciane o zapachu cytryny rośnie dziko we wschodniej Australii, na glebach piaskowcowych lub bazaltowych w pobliżu źródeł wody. Dorasta do około 5 m, Jest wiecznie zielone, o smukłych jasno-zielonych liściach, źle znosi zimno, doskonale toleruje wysokie temperatury. W lecie zachwyca masami śnieżnobiałych kwiatów. Najważniejszy jest jednak zapach ukryty w liściach, bardzo intensywny z piękną, niepowtarzalną nutą cytrusową.
Ten niezwykły zapach stał się przyczyną bardzo szybkiego rozwoju plantacji i produkcji olejku szczególnie w stanach południa Australii – Queensland i Nowej Południowej Walii. Forma plantacji – to znaczy uprawianie rośliny w formie krzewiastej, ścinanej w całości i w tej formie mieszaniny liści i gałązek destylowanej, jest analogiczna jak na plantacjach drzewa herbacianego Melaleuca alternifolia, jak i eukaliptusów Eucalyptus globulus.
Olejek eteryczny Leptospermum petersonii jest pozyskiwany z liści i gałązek destylowanych z parą wodną. Zbiory są zazwyczaj od grudnia do marca. Zebrany materiał roślinny jest destylowany najpóźniej w ciągu 48 godzin w celu zachowania niezbędnych lotnych związków. Bardzo często, jak to ma miejsce w przypadku drzewa herbacianego, kombajny koszące rośliny ciągną za sobą zbiornik, do którego zbierane są rozdrobnione liście i gałązki. Ten zbiornik jest jednocześnie kotłem destylacyjnym podłączanym bezpośrednio po zbiorze do generatora pary. Para jest następnie skraplana przy użyciu wody o temperaturze otoczenia, a powstała mieszanina wody/olejków eterycznych zbierana jest w separatorze. Po schłodzeniu oddziela się niezwykły olejek o boskim, cytrusowym zapachu, który całkowicie odróżnia ten olejek od jego kuzyna, tradycyjnego olejku z drzewa herbacianego.
Specjaliści, aromaterapeuci i konsumenci zgadzają się co do tego, że żywy, cytrynowy aromat jest tym, co czyni ten olejek eteryczny absolutnie wyjątkowym. Jego cytrynowo-różana nuta górna jest bardzo delikatna, z nutą słodyczy. Ziołowa, cytrynowa nuta środkowa pozostawia ma również cierpką nutkę, która znakomicie ożywia całość. Mrowienie, przypominające jednocześnie cytrusowy, trawiasty aromat werbeny cytrynowej, cytronelli lub trawy cytrynowej, jest czymś w rodzaju nirwany węchowej – wypełnionej potęgą stymulantów.
Oczywiście ta zasadnicza różnica zapachu między olejkami eterycznymi Melaleuca alternifolia a Leptospermum petersonii musi wiązać się z istotnymi różnicami w składzie tych olejków. Głównymi składnikami olejku drzewa herbacianego o zapachu cytryny są cytral (do 65 %) i (cytronellal do 35 % ). Brak jeszcze szczegółowych danych analitycznych ale niektóre składniki powtarzają się w obu olejkach.
To co najistotniejsze z punktu widzenia aromaterapii to fakt, że olejek eteryczny drzewa herbacianego o zapachu cytryny ma właściwości terapeutyczne bardzo zbliżone do olejku eterycznego drzewa herbacianego, choć nie tak intensywne. Ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze itd. W praktyce aromaterapii idealnym rozwiązaniem wydaje się stosowanie mieszanek tych dwu olejków eterycznyc. Olejek eteryczny drzewa herbacianego o zapachu cytryny ma jak powiedziano niezwykle intensywny, a przy tym przyjemny zapach. Pozwala on w mieszankach pokryć niezbyt lubiany zapach olejku eterycznego drzewa herbacianego. Dotyczy to również kosmeceutyków.
Oczywiście zastosowanie olejku eterycznego drzewa herbacianego o zapachu cytryny w kompozycjach zapachowych to zupełnie inna historia.
O tych dodatkowych zastosowaniach olejku eterycznego z drzewa herbacianego o zapachu cytryny i wielu innych jego właściwościach, PT Czytelnicy będą mogli dowiedzieć się z tłumaczenia całości artykułu z Ultra International Ltd., na podstawie którego została opracowana ta notatka, a który będzie zamieszczony w jednym z najbliższych numerów Kwartalnika AROMATERAPIA.
Oprac.WSB na podstawie „A Lemon Scented Tea Tree Tango” Ultra International.B.V.
